 |
 |
 |
 |
 |
 |
||
| welkom | menu | contact | zoeken |
×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
 Info afb. |
Martinus I (soms Martinianus; in de middeleeuwse Nederlanden ook Sint Kruk) Paus & 'martelaar' (bijgenaamd de Belijder), Rome, Italië; † 655.
Feest 13 april (in de oosterse kerk vanouds gevierd als zijn feestdag en in de westerse kerk sinds 1969 officieel overgenomen) & 14 april & 14 juli & 16 (sterfdag) & 20 (oosterse kerk) september & 10 (te York, Engeland) & 12 november (vroegere feestdag).
Hij was afkomstig uit Todi in Umbrië. Na een schitterende carričre werd hij deken bij de bisschop van Rome, paus Theodorus I († 649). Deze zond hem als speciale afgezant naar Constantinopel. In juli 649 werd hij zelf tot paus gekozen. Hij staat bekend om zijn liefde voor de armen en zijn zorg voor de gelovigen, maar meer nog om zijn ijver de geloofsschat te bewaren.
In zijn tijd bestonden er onder de gelovigen vele diepgaande meningsverschillen, waarin hij duidelijk stelling nam. Vooral met keizer Constans II van het Oost-Romeinse Rijk had hij het vaak aan de stok. Deze was immers een aanhanger van de dwaalleer van het zogeheten 'monotheletisme'.
Keizer Constans II was een aanhanger van de dwaalleer dat Christus alleen een goddelijke en geen menselijke wil had gehad (de leer van het zogeheten 'monotheletisme'). Paus Martinus I (649-654) was daartegenover van mening, dat Christus pas serieus mens genoemd kon worden, als Hij ook een menselijke wil had bezeten, die onderhevig was geweest aan alle menselijke begeerten en emoties, inclusief twijfel, terwijl je zoiets natuurlijk nooit van de goddelijke wil kon beweren.
Nog in het jaar van zijn benoeming hield paus Martinus in Lateranen een Concilie waarop deze leer officieel werd veroordeeld. Hij werd in zijn overtuiging gesteund door de bisschoppen van Afrika, Spanje en Engeland. Maar tegelijk moest hij ervaren dat zijn leven meer dan eens bedreigd werd.
Tenslotte wisten zijn tegenstanders hem te pakken te krijgen en op 17 juni 653 naar Constantinopel over te brengen. In zijn brieven doet hij verslag van de ziektes die onderweg aan boord uitbraken en die hem ernstig verzwakten. Eerst werd hij voor meer dan een half jaar verbannen naar het Griekse eiland Naxos in de Egeďsche Zee. Daar kreeg hij maar mondjesmaat te eten en het eten dat hij voorgezet kreeg, maakte hem nog zieker dan hij intussen al was. Het was hem verboden zich te verzorgen, zodat hij zich gedurende 47 dagen niet mocht wassen, zelfs niet met koud water.
Na overgebracht te zijn naar Constantinopel werd er een schijnproces tegen hem gevoerd, waarbij hij ter dood veroordeeld werd wegens verraad, terwijl hij gevangen was genomen, op beschuldiging van het feit, dat hij het niet met de leerstellingen van de keizer eens was. Hij werd in het openbaar voor schut gezet en afgetuigd. Op voorspraak van de patriarch van Constantinopel werd hij niet gedood, maar in het voorjaar van 654 verbannen naar Chersonesus (ook Chersona) op de Krim. In zijn brieven klaagde hij over zijn onmenselijke behandeling en over het feit dat zijn gelovigen in Rome niets meer van zich lieten horen, terwijl hij dag aan dag bad voor hun zieleheil; erger nog: ze hadden intussen een plaatsvervanger gekozen: Eugenius I. Uiteindelijk is Martinus ginds in de Krim gestorven.
Vanwege de vele ontberingen en vernederingen die hij had te verduren wordt hij vaak aangeduid als de laatste paus-martelaar, terwijl hij in de strikte zin geen martelaar is: hij is immers niet rechtstreeks gedood omwille van Christus.
Verering & Cultuur
Later werd zijn lichaam overgebracht naar Rome en bijgezet in de naar hem genoemde kerk.
De vroegere feestdag van paus Martinus I viel een dag na Sint Martinus van Tours († 397; feest 11 november). Om hem van deze te onderscheiden noemde men paus Martinus in de Nederlanden ook Sint-Kruk (de kruk is zijn bisschopsstaf.
Spreuk
Op de feestdag van Martinus van Tours (11 nov.) zei men:
"Vandaag is 't Sinte Marten
En morgen Sinte-Kruk."
© A. van den Akker s.j.
