× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† ca 540  Enda van Aran

Info afb.

Enda (ook Endeus of Enna) van Aran, Ierland; abt; † ca 540.
Feest 21 maart.

Hij was een zoon van koning Conall Derg van Oriel, de zuidelijke helft van het huidige Ulster. Hij had nog vier zusters die eveneens als heilig worden beschouwd van wie de oudste, abdis Fanchea van Rossory († ca 500; feest 1 januari) het meeste invloed op hem heeft gehad; daarnaast had je nog Lochein van Ierland: zij was een kluizenares of kloosterzuster († eerste helft 6e eeuw; feest 12 juni: over haar is verder niets bekend); Carecha, abdis van Clonburren, Roscommon († eerste helft 6e eeuw; feest 9 februari), en Darenia († eerste helft 6e eeuw; feest ?), gemalin van koning Aengus van Cashel; zij is een tante of wellicht zelfs de moeder van Sint Colman van Derrymore.

Fanchea had een door haar ouders gepland huwelijk met koning Aengus van Cashel afgeslagen, omdat zij maagd wilde blijven omwille van Christus. Zo stond zij aan de basis van een zusterklooster te Rossory (of Ross-Oirther) aan de kust van Lough Erne in Fermanagh. Zij koesterde de hoop dat haar broer Enda zich eveneens zou toewijden aan de dienst van God, als priester. Maar hij was intussen zijn vader opgevolgd als koning van Oriol en volgde zijn ridderideaal van een dappere koning die zijn soldaten voorgaat in de strijd. Toch waren het uiteindelijk haar gebeden en overtuigende woorden die het wonnen: Enda deed afstand van de troon en voegde zich bij zijn zus. Zij gaf hem het eerste onderricht in gebed, nederigheid en ascese. Zo hielp hij met eigen handen een muur bouwen rond het klooster van zijn zus; en dat voor een koningszoon! In die tijd! Handwerk was iets voor de lijfeigenen. Adel werkte niet. Voor een prins was dat een harde ascese.

Op haar advies verliet hij Ierland om in de leer te gaan bij de heilige abt Manachen (= (?) Mainchín verlatijnst tot Manchanus: feest 14 februari) in diens abdij te Rosnet. Enkele jaren later trok hij als pelgrim naar Rome. Daar werd hij priester gewijd. Hij schijnt daar een klooster gesticht te hebben, waar hij zelf abt van werd. Al gauw stond hij in de wijde omgeving bekend vanwege zijn heilige levenswandel.

Maar Fanchea miste haar broer en meende dat Ierland hem meer nodig had dan Rome. Zij zocht hem op en wist hem over te halen naar zijn vaderland terug te keren.

Enda's terugkeer vanuit Rome naar Ierland zou rond het jaar 480 geplaatst moeten worden. Zijn zwager, koning Aengus van Cashel, schonk hem de rotsachtige Aran-Eilanden om er een klooster te beginnen. In feite werd het een zogeheten klooster-republiek: zij bestond uit elf vestigingen verspreid over de eilandjes. Om dicht bij haar broer te zijn verhuisde Fanchea daar naartoe en begon een nieuwe kloostervestiging te Killeany. Daar is ze uiteindelijk gestorven.

Men meent dat het Enda geweest is die het strikte kloosterleven invoerde in Ierland met geloften, afzondering van de 'gewone' wereld en een strenge levensregel. Daarmee is hij misschien nog wel belangrijker geweest voor het Ierse monnikendom dan Sint Patrick. Naar het schijnt hebben vele beroemde abten van een generatie later daar (een stuk van) hun vorming gekregen; onder wie Sint Kieran van Clonmacnoise († 549; feest 9 september), Sint Finian van Clonard († ca 549; feest 12 december), Sint Jarlath van Tuam († ca 550; feest 6 juni), de vermaarde Sint Brendan of Brandanus de Zeevaarder van Clonfert († 578; feest 16 mei), Sint Finian van Maghbile (of Moville: † 6e eeuw; feest 10 september), Sint Kevin van Glendalough († 618; feest 3 juni) en Sint Carthag van Lismore († 638; feest 14 mei).

Enda stierf in het 540.


Bronnen
[Bly.1986; D'A.1985p:23.29; Ggd.1911p:75vv; Hny.1957pp:48-50; Lin.1999; Tou.1995p:114; Wfe.z.j.; Dries van den Akker s.j./2003.10.30]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen