×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
Info afb. |
Beda (ook Bede of Bède) Venerabilis (ook de Eerbiedwaardige) osb, Jarrow, Engeland; kerkleraar; † 735.
Feest 25 & † 26 & 27 mei.
Beda werd in het jaar 673 geboren in de landstreek Northumbrië vlakbij Sunderland op het landgoed van klooster Wearmouth. Hij trad op zevenjarige leeftijd in het nabijgelegen klooster dat enkele jaren tevoren, 674, gesticht was door Sint Benedict Bishop († 690; feest 12 januari); deze zond hem na drie jaar naar het naburige klooster Jarrow dat destijds onder leiding stond van de benedictijner bisschop Ceolfried († 716; feest 25 september). Daar heeft hij zijn verdere leven doorgebracht. Op zijn negentiende werd hij diaken, en op zijn dertigste priester. Hij sloeg de functie van abt af om zich geheel en al aan zijn literaire arbeid te kunnen wijden. Zelf schrijft hij daarover: "Ik heb al mijn krachten gewijd aan de studie van de Heilige Schrift, aan het onderhouden van de kloostertucht en aan het dagelijks gezongen getijdengebed in de kerk. Studeren, lesgeven en schrijven waren mijn grootste hobby’s."
Hij heeft een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan van 52 boeken, waarvan de 'Geschiedenis van volk en kerk in Engeland' het beroemdste is; dat voltooide hij in 713. Zo hebben we aan hem het verslag te danken van de beroemde synode van Whitby waar de traditie van de Ierse monniken op één lijn gebracht werd met de Romeinse. Ook heeft hij een authentieke levensbeschrijving van Sint Cuthbert († 687; 4 september) op zijn naam staan. Daarnaast vertaalde hij grote kerkvaders, zoals bv. Isidorus van Sevilla († 636; feest 4 april). De laatste regels van Isidorus dicteerde hij vlak voor zijn dood, op de grond zittend in zijn cel temidden van zijn broeders. Als de berichten kloppen, moet hij de eerste geweest zijn, die in de landstaal schreef. Helaas zijn al die Engelstalige geschriften verloren gegaan; alleen zijn Latijnse zijn bewaard gebleven.
Verering & Cultuur
Hij werd bijgezet in de kloosterkerk van Yarrow, maar halverwege de 11e verhuisden zijn relieken naar de Galileekapel in de kathedraal van Durham; daar bevinden ze zich nog steeds.
Reeds op het concilie te Aken in 836 werd hij aangeduid met de eretitel 'Venerabilis' (= De Eerbiedwaardige). Bonifatius († 754; feest 5 juni), de grote apostel van Duitsland, die zelf ook uit Engeland afkomstig was, noemde hem 'een licht voor de kerk, dat aangestoken was aan de bijbel'. De leermeester van Karel de Grote, de heilige Alcuïnus († 804; feest 19 mei), had het over hem als over 'onze leermeester, de gezegende Beda'.
Paus Leo XIII († 1903) riep hem in 1899 uit tot kerkleraar.
Een aantal Engelse hymnen die tot op de dag van vandaag nog in de kerken gezongen worden, staan op zijn naam.
Patronaten
Hij is patroon van geleerden.
Afgebeeld
Hij wordt afgebeeld als schrijvende monnik.
© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen