 |
 |
 |
 |
 |
 |
||
| welkom | menu | contact | zoeken |
×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
 Info afb. |
Noyale (ook Malhuenn, Maluenne, Natalie, Newlyn, Noaluen, Noìala, Noìala, Noiala, Noluèn, Noluenn, Nolwen, Nolwenn of Noyalis) van Pontivy, Bretagne, Frankrijk; martelares; † 6e à 7e eeuw.
Feest 24 juni & 3 & 4 & 6 juli.
Zij was volgens de legende een koningsdochter uit Cornwall, Engeland, of uit Cambrië in het noord-westen van Engeland. Reeds als zeer jong meisje besloot zij zich in de eenzaamheid terug te trekken om zich aan God toe te wijden. Maar haar vader had heel andere plannen: toen zij zo'n jaar of twintig was, had hij een huwelijk gearrangeerd met een aantrekkelijke partij. Om hieraan te ontkomen besloot ze te vluchten. Ze gaf al haar spullen aan de armen en vertrok in gezelschap van haar min. Achtervolgd door de ridders van haar vader staken de twee het Kanaal over naar Bretagne, naar men zegt op een boomtak. Aangekomen bij de monding van de Blavet vestigde Noyale zich als kluizenares in de buurt van de plaats Vannes.
Daar begon alles weer opnieuw. Nu was het de plaatselijke despoot, Nezan, Nizan of Nizon geheten, die vanwege haar schoonheid smoorverliefd op haar werd. Hij bood haar een kroon aan en deed een huwelijksaanzoek. Zij weigerde met de woorden: "Ik heb mijn leven al aan God toegewijd." Maar de man was het niet gewend dat hem iets geweigerd werd. Andermaal moest Noyale vluchten en weer week haar min niet van haar zijde. Zij zetten zich op een grote steen en vroegen aan Jezus Christus de genade dat zij Hem trouw zouden blijven.
Zo zocht zij een andere plek om haar ideaal van kluizenares vorm te geven. De beide vrouwen vestigden zich nu in een grote woestenij dichtbij een stroompje. In de buurt had je twee grote stenen: die deden dienst als haar bidstoel en bedstee; haar stok in de aarde geplant groeide uit tot een grote boom. Noyale beval haar ziel aan God aan. Maar haar belager wist haar te vinden, trok zijn zwaard en sloeg haar het hoofd af. Zij nam het in haar handen en liep er een aantal mijlen mee tot zij arriveerde in Pontivy.
Verering & Cultuur
Later verrees er een kapelletje op de plaats waar de heilige vrouw het leven gelaten had. Maar zelfs na al die tijd was Nizons woede niet gekoeld. Hij wenste haar nagedachtenis ongedaan te maken en haar kapelletje door de stroom te doen verzwelgen. Daartoe probeerde hij door middel van een dijkje de waterloop te verleggen. Maar hij viel ten offer aan zijn eigen toeleg; hij werd door het water verzwolgen en kwam om.
Van oudsher bevindt er zich een kapel ter ere van Noyale op de plaats waar zij met het hoofd in haar handen stilhield op 5 kilometer afstand van Noyal-Pontivy. Niet ver daarvandaan heb je ook 'Trois-Fontaines', zo genoemd, omdat er drie druppels bloed van haar vingers dropen, toen zij daar voorbijging met haar hoofd in de handen. Zij is patrones van Sainte-Noyale, waar elk jaar op de eerste zondag na 24 juni een boetprocessie ('pardon') ter ere van haar wordt gehouden; en van Noyal-Pontivy, waar zo'n pardon compleet met vuurwerk plaats vindt op de eerste zondag in juli.
Dat vuurwerk heeft nog heel wat voeten in de aarde. Er wordt een enorme brandstapel opgeworpen voor de toren van haar kapel te Sainte-Noyale. Dan wordt vanaf de torenspits het beeldje van een engel neergelaten met een brandende kaars in de hand. Deze mag intussen niet uitwaaien, want het is de bedoeling dat de brandstapel met dat kaarsje wordt ontstoken.
Haar voorspraak wordt ingeroepen voor de genezing van allerhande ziekten, in het bijzonder tegen hoofdpijn en migraine, zoals trouwens het geval is bij alle heiligen die na hun onthoofding hun hoofd op handen droegen.
Bovenal echter is zij patrones van de paarden. In vroeger tijden stelde men zich na de middagdienst in de kerk op in een lange stoet en trok men aan de priester voorbij die elk dier apart zegende; later kwamen daar ook koeien bij. Tegenwoordig doet men hetzelfde, maar zijn de dieren vervangen door tractoren en auto's.
Een heiligenboek uit 1836 vertelt dat er elk jaar een reusachtige kermis wordt gehouden die haar naam draagt.[Lo1.1837p:lxiii]
Naast genoemde plekken wordt zij nog vereerd te Bignan. Er is ook een Noyale-kapel in het Bretonse dorpje Lesnoyal bij Questembert in de provincie Morbihan.
© A. van den Akker s.j.
