× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 40  Uiteengaan van de Twaalf apostelen

Info afb.

Uiteengaan van de Apostelen; 40.

Feest 15 juli (in onbruik geraakt).

In de 13e eeuw ontstaat de legende van het uiteengaan van de apostelen. Naar men zegt gaat deze terug op het boekje ‘Rationale Officii Divini’ (= ‘Sieraad van het Goddelijk Officie’) van Wilhelmus Durandus. Daarin beschrijft hij hoe de apostelen nog één keer bij elkaar kwamen alvorens de wereld in te trekken om het evangelie te gaan verkondigen. Ieder werd uitgenodigd het evangelie dat hij ging preken, in één zin samen te vatten. Bij elkaar leverde dat de 12 Artikelen van het Geloof op.

Historisch staat vast dat de Geloofsbelijdenis nagenoeg werd opgesteld tijdens het Concilie van Nicea.
Op dat Concilie van Nicea (325) werd de geloofsbelijdenis (het zogeheten 'symbolum' = samenvatting van het geloof) vastgelegd, die met enkele lichte wijzigingen uit later tijd, tot op de dag van vandaag bij wijze van beaming van schriftlezing en predikatie in de christelijke kerken wordt gebeden.

Het beantwoordt aan een typische middeleeuwse manier van denken om het getal twaalf van de apostelen, te associëren met het getal 12 van de geloofsartikelen. Daarin vermoedde men een geheimvolle, goddelijke samenhang, ook al was men zich er terdege van bewust dat dit alles niet beantwoordde aan de historische gang van zaken.

Zo ontstonden afbeeldingen van de twaalf apostelen voorzien van een spreukband met daarop zijn specifieke regel uit de geloofsbelijdenis:

-1- (a) Ik geloof in God de almachtige Vader, (b) schepper van hemel en aarde…
-2- (a) en in Jezus Christus, zijn enige Zoon, (b) onze Heer…
-3- (a) die ontvangen is van de Heilige Geest, (b) Geboren uit de maagd Maria…
-4- (a) die geleden heeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, (b) gestorven en begraven…
-5- (a) die nedergedaald is ter helle, (b) de derde dag verrezen uit de doden…
-6- (a) is opgestegen ten hemel, (b) zit aan de rechterhand van God, (c) de almachtige Vader…
-7- vandaar zal Hij komen oordelen, de levenden en de doden.
-8- Ik geloof in de Heilige Geest…

-9a- de Heilige katholieke kerk…
-10a- de gemeenschap van de heiligen, de vergeving van de zonden…

-9b- de Heilige katholieke kerk, de gemeenschap van de heiligen…
-10b- de vergeving van de zonden…

-11- de verrijzenis van het lichaam…
-12- en het eeuwig leven. Amen

Wie welke van de twaalf artikelen krijgt toebedeeld, wil nog wel verschillen.

In onderstaande tabel is gebruik gemaakt van de volgende voorbeelden:
. een fresco op de kooromgang in de kathedraal van Amiens (14e? eeuw)...afbeeldingen 25-36...
. een plafondschildering uit de Walburgiskerk van Zutphen (ca 1525)...afbeeldingen 1-12...
. panelen in de Mariakerk te Salzwedel (ca 1700) ...afbeeldingen 13-24...
. glasschilderkunst Église Notre Dame de Roscudom, Pont-Croix, Bretagne, Frankrijk (1889) ...afbeeldingen 38-49...
. een citaat uit het Duitstalige boek over Christelijke Iconografie van Detzel (1896).


Naam Amiens
14e eeuw?
artikel
Zutphen
~ 1525
artikel
Salzwedel
~ 1700
artikel
Pont-Croix
1889
artikel
Detzel
1896
artikel
Andreas 2 2 2 2a 2
Barnabas - - - 11 -
Bartolomeus 8 8 6 7 6
Filippus 7 7 5 4a 5
Jacobus jr (‘Mindere’) 6 4 9b 12 9b
Jacobus sr (‘Meerdere’) 3 6 3 5a 3
Johannes 4 3 4 - 4
Judas Thad. 9a 11 11 9a 11
Matteus 12 9a 7 - 8
Matthias 10a 12 12 10b 12
Paulus - - - 3a -
Petrus 1 1 1 1b 1
Simon Zeloot 11 10a 10b 8 10b
Thomas 5 5 8 6b 7

Bronnen
[Dz2.1896»Apostel; Mul.1860; Dries van den Akker s.j./2008.03.30]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen