× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
†   Geboortedatum in de historie

JEZUS' GEBOORTEDAG

Historisch gesproken

- Wanneer vierden de christenen voor het eerst kerstmis? -
Het is goed om te weten dat niet Jezus' geboorte, maar zijn opstanding of verrijzenis uit de dood het grootste feest was. Dat is van het begin af aan gevierd.
Met kerstmis ligt dat niet zo duidelijk. We horen er voor het eerst over in een martelarenboek uit het jaar 354.
Dat Martelarenboek ('Depositio Martyrum' = begrafenisdagen van martelaren) was in feite een soort verjaardagskalender. Het gaf een overzicht van de dagen waarop een martelaar begraven was. Op die manier kon men elk jaar opnieuw de verjaardag van die begrafenis herdenken. Op die dag immers - zo geloofden de christenen - was de martelaar aan de andere kant van de dood een nieuw leven begonnen bij God in de hemel ('opnieuw geboren voor het eeuwige leven').

Welnu, in dat Martelarenboek lezen we:
'25 december: Christus is geboren te Bethlehem in Judea.'

Er bestaat een soortgelijk 'Bisschoppenboek ('Depositio Episcoporum') uit 335-337, waaruit blijkt dat kerstmis in die tijd reeds in Rome gevierd werd op 25 december.

De oudst bekende kerstafbeelding stamt ongeveer uit diezelfde tijd en is te vinden op een sarkofaag (stenen doodskist): men ziet een kribbe met een kindje erin, en erachter een ossenkop en ezelskop, meer niet. Dus nog geen moeder Maria of vader Jozef. Geen herders of wijzen.

- Waarom de 25e december? -
In dit verband is het interessant te weten dat volgens de oudste gegevens Jezus' komst in de wereld werd gevierd in de lente, in de eerste helft van de maand april. Dat is precies het moment waarop de joden hun paasfeest vieren! Tegelijk vierde men zijn opstanding uit de doden en de schepping van de wereld. Dat feest was dus in drie betekenissen het feest van het nieuwe begin.

We weten dat dit drievoudige feest in 243 in Palestina werd verplaatst naar 25 maart. Dat werd op andere plekken overgenomen. In de loop van de volgende eeuw vierden de christenen op 25 maart niet meer dat Jezus geboren was, maar dat Hij in de moederschoot was verwekt. Zo kreeg men de kans zijn geboortefeest negen maanden te vieren: op 25 december. Precies op het moment dat de heidenen en de Romeinse cultuur het zonnewendefeest van Mythras vierden!


Bronnen
[Dr. A.H.M. Scheer in: A.A.R. Bastiaensen e.a. 'Kerstmis en Epifanie. Teksten uit de vroege kerk over de geboorte van Christus' Kampen, Kok, 1997 Serie Christelijke Bronnen 12 ISBN 90-242-9313-8 p.13-14]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen