× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
Elfen in de mythologie

Men onderscheidde Licht-alfen en Donker-alfen.
De Licht-alfen woonden in Alfheim (= 'Elfenhuis') of Lios-Alfaheim; dat was een gebied ergens tussen hemel en aarde. In de Noorse mythologie was Frey hun koning; de Fransen spraken later van Oberon. Alfen kunnen de taal der dieren verstaan en ze kennen de kracht van de kruiden.

De Licht-alfen waren mooi van gestalte en lieftallig van voorkomen. Ze zagen eruit als kinderen en droegen blinkend-witte kleren. Ze waren onschatbaar rijk, maar deelden daarvan uit met gulle hand. Op het eerste gezicht waren hun geschenken waardeloze prullen als steentjes, takjes en dorre blaadjes, maar bij zonsopgang bleek het alles goud wat er blonk. Omgekeerd gebeurde het ook dat hun kostbare gaven in de handen van mensen veranderden in waardeloze prullaria.

Toen eenmaal het christendom zijn intrede had gedaan in Noord-Europa, werden alle oude goden en bovennatuurlijke wezens voor boze geesten uitgemaakt die in het verleden de mensen al te lange tijd op een dwaalspoor hadden gebracht. Vanaf dat moment worden alfen boosaardig, lelijk van uiterlijk en zwart van gedaante.

In de midzomernacht vierden de elfen groot feest.
Daarvan getuigt nog Shakespeare's toneelstuk 'A Midsummernight's Dream'.
De elfendans was een onweerstaanbare melodie, die door elfen ten gehore werd gebracht. Als een mens ze opving, kon hij niet meer ophouden met dansen, tenzij de melodie achterstevoren werd gespeeld of iemand de snaren van zijn instrument deed springen. Deze dans speelde natuurlijk vooral een rol met de midzomernachtfeesten.

Ook deze oude gebruiken werden bij de kerstening van Europa opgenomen in de christelijke cultuur.

Midzomernacht viel samen met het Sint-Vitusfeest. Uit de latere middeleeuwen (13e en 14e eeuw) is het verschijnsel bekend van de sint-vitusdans. Deze ziekte kwam veel voor bij ondervoede mensen. Het was een vorm van bezetenheid. Tijdens de midzomernachtfeesten bléven sommige mensen in de dans: ze konden niet meer ophouden, door zenuwzwakte en ondervoeding. Arme kermisklanten en toneelspelers waren dan ook bang om deze aandoening op te lopen. Sommigen zeggen dat Vitus de patroon was van deze 'dans', omdat men engelen met hem had zien dansen. Veeleer zijn wij geneigd te veronderstellen dat het hier eigenlijk om elfen gaat en dat we hier te maken hebben met een mengvorm van oude Germaanse en christelijke cultuur.

Bekend is nog het verschijnsel van 'elfenvuur'.
Het trad op bij veenbranden. In het blauwige schijnsel dat daarvan het gevolg was, meende men spookachtig zwevende gedaanten waar te nemen.

Stamgod van de Germaanse stam der Inguaeonen; zoon van de god Mannus.

© A. van den Akker s.j.