× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 383  Edwette van Bretagne

Info afb.

Edwette (ook Dazmata, Demata, Dumetta, Evette, Juvelete, Juvelte, Thevette, Tumelle, Tumette, Tunvel of Tunvez) van Bretagne, Frankrijk; kluizenares?; † 383?

Feest 15 april(?).

Er wordt een heilige Edwette vereerd in de Bretonse plaatsen Audierne en Esquibien (Finistère). Maar om wie het gaat?

Op een informatiebord bij haar kapel te Esquibien staat te lezen: ‘Volgens de legende zou de heilige vrouw in de vierde eeuw per boot zijn geland bij Plozevet (Penhors), tezamen met haar broer Sint Demet. Vervolgens zou zich op deze plek hebben gevestigd, waar zij in 383 zou zijn overleden. Zo is de beschermheilige van de zeevissers uit de baai van Audierne geworden; onder deze titel is ze dan ook lange tijd vereerd. De voorstelling op het retabel en afbeeldingen elders geven haar weer met drie kronen: één op het hoofd vanwege haar vorstelijke afkomst; één op het hart vanwege haar maagdelijkheid, en éen in de hand vanwege haar martelaarschap.’

Het Dictionnaire des Saints Bretons vermeldt haar zonder nadere bijzonderheden. Priziac suggereert enerzijds dat zij een vrouwelijke verbastering is van Sint Demet (ook Devet); waarna zij vervolgens wordt aangezien voor een zuster van Sint Demet.
Anderzijds beschouwt hij haar naam als een variant van Tunvez (ook Juvelte of Tumette). Zij zou een zuster geweest zijn van Sint Maudez (of Mandé: † 550; feest 18 november).
Met hem is zij patroonheilige van de kerk te Esquibien.
De naam van Tunvez leeft voort in de plaatsen Landunvez (= 'Tunvezklooster': gem. Ploudalmezeau, Finistère) en Lannunvez (= 'Nunvezklooster': Plonévez-du-Faou, gem. Châteauneuf-du-Faou, Côtes-du-Nord).

Zo gezien vertoont haar persoon flinke overeenkomsten met  Thumette (ook Theomata, Théomate, Thunvez, Tumette of Tunvez) van Bretagne, Frankrijk; martelares met Ursula † 11.000 maagden; † ca 453(?).
Feest 4 mei & 21 oktober (met Ursula).
Volgens de legende maakte zij deel uit van de 11000 maagden die tot het gezelschap van de heilige Ursula zouden hebben behoord.
De aanwezigheid van Thumette onder de elfduizend veronderstelde gezellen van Ursula gaat terug op een verhaal uit de 13e eeuw, opgetekend door Caesarius van Heisterbach († ca 1240), in zijn boek 'Gesprekken over Wonderen' ('Dialogus Miraculorum'): boek VIII, hoofdstuk 85:
'In het cisterciënzer huis Volkenrode in Thüringen is een paar jaar geleden een abt gestorven die bekend stond om zijn devotie voor heiligenrelieken. Vandaar ook dat de Heer zo vriendelijk was hem een visioen te tonen. Zo droomde hij op een nacht dat hij terecht was gekomen in de kerk van de Elfduizend Maagden in Keulen. Hij begreep dat er naast zeven anderen tegen een van de muren nog twee maagden begraven lagen...'
In enkele belangrijke handschriften werden hier de namen toegevoegd van Theumata, Eleumata en Christiancia (soms verbasterd tot Seucia of Sentia). In diezelfde handschriften werd het woordje 'twee' dan ook veranderd in 'drie'.
Zij wordt vooral vereerd te Bretagne, en is patrones van de Bretonse plaatsjes Kerity, Nevez en Plomeur (Finistère); het plaatsje Landunvez (Finistère) is naar haar genoemd. Ter ere van haar wordt te Kerity op de 3e zondag van mei een boetprocessie ('pardon') gehouden.

Priziac (p.380) houdt haar voor dezelfde als Juvelte; in dat geval zou ze een zuster zijn van Sint Maudez; haar feest staat op 15 april.

De kerk van de Bretonse plaats Esquibien (Finistère) is aan haar toegewijd. Op de plek waar zij als kluizenares geleefd zou hebben, staat een kapelletje, schitterend gelegen aan de kust aan de kust. Het informatiebord zegt: ‘Waarschijnlijk werd deze kapel oorspronkelijk gebouwd op een heilige plek van de Galliërs. De datum van de eerste bouw is echter onbekend. Toen in 1743 het gebouwtje tot ruïne dreigde te vervallen is het geheel gerestaureerd. Het klokkentorentje en de top van de westgevel werden in 1770 hersteld.’

Patronaten
Zij is dus de beschermheilige van de zeevissers uit de baai van Audierne.


Bronnen
[DSB.1979p:122; Pzc.2002p:112.380; Dries van den Akker s.j./2010.04.10]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen