× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 393  Irenion van Gaza

Irenion van Gaza, Palestina; bisschop; † 393.

Feest 16 december.

Over hem is niet veel bekend. Hij staat te boek als bisschop van Gaza in het zuidwesten van Palestina.
Er is een oude overlevering die meent te weten dat Filemon († 70; feest 22 november) aan wie Sint Paulus nog ene brief schreef, de eerste bisschop zou zijn geweest van Gaza. Maar dat berust op legende. De eerste bisschop was Silvanus. In zijn Kerkgeschiedenis (VIII,13.5) noemt Eusebius († 339) hem ‘de bisschop van de kerken rond Gaza’. Rond 310 stierf hij met negenendertig gezellen de marteldood in de kopermijnen van Phaeno.

Ook zijn opvolger Asclepas heet ‘bisschop van de kerken rond Gaza’. Hij was aanwezig op het Concilie van Nicea (325; feest 29 mei) en staat bekend als een verklaard tegenstander van de arianen.
Intussen had weliswaar keizer Constantijn (†337) in de streek van Gaza met geweld de christelijke godsdienst ingevoerd. Maar de weerstand van de plaatselijke bevolking was zo groot dat bisschop Asclepas het verstandiger had gevonden niet binnen, maar buiten de stadsmuren een kerkje te bouwen. Misschien dat daar de uitdrukking ‘rond Gaza’ naar verwijst? De havenstad van Gaza, Majuma, stond veel meer open voor de nieuwe godsdienst. Dat leverde de inwoners daar het privilege op een eigen bisschop te mogen kiezen.

Asclepas werd opgevolgd door Irenion. We ontmoeten hem op de bisschoppensynode van Antiochië in 363. Deze was bijeen gekomen vlak nadat de christen Jovianus (363-364) Julianus de Afvallige († 363) was opgevolgd als Keizer van het Romeinse Rijk. Dat blijkt uit het feit dat de bisschoppen aan Jovianus een schrijven richten waarin zij verklaren vast te houden aan de geloofsbelijdenis die het Concilie van Nicea had opgesteld. Irenion behoort tot de medeondertekenaars:
‘De synode van bisschoppen, bijeengekomen te Antiochië vanuit verschillende provincies, aan de meest toegewijde en geliefde heer Jovianus Victor (Overwinnaar) Augustus.
Elk van ons, allertrouwste keizer,  is er diep van doordrongen dat uwe heiligheid als hoogste doel had en hebt om vrede en harmonie te bewerkstelligen voor de kerk. Bovendien is het ons niet ontgaan dat u wijs hebt geoordeeld door te erkennen dat het orthodoxe geloof het wezenlijke bindmiddel is van die eenheid. Wij sluiten ons bij u aan en verklaren aan uwe heiligheid dat wij het geloof van de Synode van Nicea krachtig onderstrepen en omarmen. [Volgt een herhaling van de juiste theologische termen die op Jezus en de Vader van toepassing zijn]. Wij, ondertekenaars, stemmen van harte in met het ‘Ik geloof in God de almachtige Vader… enz.’.
Meletius, bisschop van Antiochië († 381; feest 12 feb) ; Eusebius van Samosata († 380; feest 21 jun); Evagrius van Silicië; Uranius van Apamea; Zoilus van Larissa; Acacius van Caesarea; Antipater van Rhosus; Abramius van Urimi; Aristonicus van Seleucia-aan-de-Belus; Barlamenus van Pergamum; Uranius van Melitina; Magnus van Chalcedon; Eutychius van Eleutheropolis; Isacocis van Boven-Armenië; Titus van Bostra; Petrus van Sippi; Pelagius van Laodices († na381; feest 25 maart); Arabianus van Antros; Piso van Adana, vertegenwoordigd door de priester Lamydrion; Sabinianus, bisschop van Zeugma; Athanasius van Ancyra, vertegenwoordigd door de priesters Orfitus en Aëtius; Irenion van Gaza († 393; feest 16 dec); Piso van Augusta; Patricius van Paltus, vertegenwoordigd door de priester Lamyrion; Anatolius, bisschop van Beroea; Theotimus van Arabië en Lucianus van Arca.

Hij was het die de eerste christelijke kerk met bisschopshuis bouwde binnen de muren van Gaza: hij noemde het complex ‘vrede’ (Irene), verwijzing naar zijn eigen naamspatroon... In 386 ontving hij Hiëronymus’ geestelijke vriendin Paula († 404; feest 26 januari), die zich nog in datzelfde jaar bij haar geestelijk leidsman in Bethlehem zou vestigen om er het leven te leiden van een kluizenares.

Verering & Cultuur
Naar het schijnt stierf Irenion in 393, maar ik ben in de literatuur ook de jaren 389 en 391 tegengekomen. Hij werd opgevolgd door Aeneas. Die stierf kort daarna. Hij op zijn beurt werd in 395 weer opgevolgd door Porfyrius († 420; feest ). Deze laatste staat te boek als de ware brenger van de christelijke godsdienst in de streek van Gaza.

In de tweede helft van de 5e eeuw is er een zogeheten laura, monnikenvestiging, in Gaza die naar Irenion is genoemd. Dat blijkt uit het feit dat Petrus Iberianus, de latere monfysitische bisschop van Majuma († 488), eerst een tijd lang verblijft ‘in de laura van Irenion’.


Bronnen
[Site: New Advent Encyclopedia; Dries van den Akker s.j./2013.04.01]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen